Bệnh sốt xuất huyết – các biểu hiện bệnh và cách điều trị phòng ngừa bệnh

Bệnh sốt xuất huyết thường có xuất hiện từ tháng 3 đến tháng 4 và từ đầu tháng 7 đến tháng 11 hàng năm. Đây là giai đoạn thuận lợi cho sự sinh sôi và phát triển của muỗi vằn.

Vì Việt Nam nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, muỗi vằn sinh sản rất nhanh chóng. Do đó, hai khoảng thời gian này thường là thời điểm có sự bùng phát mạnh mẽ của dịch sốt xuất huyết ở miền Bắc. Ở miền Nam, do muỗi vằn phân bố dày đặc quanh năm, nên dịch sốt xuất huyết có thể xảy ra bất kỳ thời điểm nào.

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây ra bởi virus Dengue được chứa trong muỗi vằn (Aedes aegypti). Bệnh này có khả năng lây truyền từ người này sang người khác thông qua muỗi vằn, và thời gian từ khi nhiễm bệnh cho đến khi xuất hiện các triệu chứng chỉ khoảng 4-5 ngày. Sốt xuất huyết có thể xảy ra ở cả trẻ em và người lớn, tuy nhiên, trẻ em là nhóm dễ mắc bệnh hơn.Bệnh sốt xuất huyết có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi

Bệnh sốt xuất huyết đi qua 4 giai đoạn phát triển quan trọng ảnh hưởng đến khả năng tự phục hồi của bệnh:

Giai đoạn ủ bệnh: Giai đoạn ủ bệnh kéo dài trung bình từ 4 đến 7 ngày. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và hệ miễn dịch của mỗi người, virus Dengue sẽ tăng dần số lượng trong cơ thể, và khi đạt đủ mức độ, bệnh sốt xuất huyết sẽ chuyển sang giai đoạn tiếp theo.

Giai đoạn sốt Dengue: Thời gian giai đoạn này kéo dài từ 2 đến 7 ngày và có các dấu hiệu tương tự như cảm cúm. Mặc dù giai đoạn sốt Dengue không nguy hiểm, nhưng có thể gây ra những triệu chứng khó chịu như đau đầu, mệt mỏi, đau họng, buồn nôn… Đặc biệt, sốt có thể tăng lên đến mức từ 39 đến 40 độ C.

Giai đoạn nguy hiểm: Trong giai đoạn này, hầu hết các bệnh nhân không còn sốt, tuy nhiên, đây là giai đoạn nguy hiểm nhất và quyết định liệu bệnh sốt xuất huyết có phát triển nặng hay không. Virus Dengue đã làm suy yếu hệ thống miễn dịch của cơ thể ở giai đoạn này, dẫn đến giảm số lượng tiểu cầu và bạch cầu đáng kể, ảnh hưởng đến khả năng chống đỡ của người bệnh. Do đó, bệnh nhân cần được theo dõi và kiểm tra hàng ngày bởi bác sĩ.

Giai đoạn phục hồi: Sau khi vượt qua giai đoạn nguy hiểm, cơ thể của bệnh nhân sẽ dần phục hồi. Nhịp tim và huyết áp ổn định, tiểu tiện tăng, và cảm giác khát nước và thèm ăn trở lại.

Mặc dù sốt xuất huyết là một căn bệnh phổ biến, nhưng vẫn còn rất nhiều người chưa biết cách điều trị nó. Việc xác định mức độ nặng nhẹ của bệnh là rất quan trọng để bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, vì sốt xuất huyết có tiềm năng nguy hiểm và có thể ảnh hưởng đến tính mạng của bệnh nhân.

Điều trị sốt xuất huyết tại nhà: Người bệnh có thể tự điều trị sốt xuất huyết tại nhà bằng cách bổ sung nước khi phát hiện triệu chứng sốt kéo dài từ 2-7 ngày.

Nhập viện trong thời gian ngắn (12-24 giờ): Nếu việc bổ sung nước qua đường uống không đạt được kết quả và xuất hiện các dấu hiệu xuất huyết dưới da hoặc niêm mạc, thì người bệnh cần được nhập viện ngay.

Nhập viện trong thời gian dài (> 24 giờ): Khi có các biểu hiện như chân tay lạnh, sốt li bì, mạch yếu, viêm họng, khó thở…, người bệnh sốt xuất huyết cần được nhập viện để điều trị ngay.

Hiện tại, vẫn chưa có thuốc đặc trị cho sốt xuất huyết, do đó phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng. Trong trường hợp sốt xuất huyết nhẹ, người bệnh có thể tự chăm sóc tại nhà, nghỉ ngơi và uống nhiều nước, ăn các món mềm dễ tiêu hóa, hạ sốt bằng Paracetamol hoặc uống Oresol để cung cấp điện giải, lau mát vùng nách và bẹn khi sốt cao.

Trong quá trình điều trị, người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, tự theo dõi tình trạng tại nhà và đến bệnh viện để thực hiện các xét nghiệm cần thiết theo yêu cầu.

Biện pháp phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết là một vấn đề quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Mặc dù bệnh sốt xuất huyết có thể lây truyền qua vật trung gian là muỗi vằn, nhưng tỷ lệ nhiễm bệnh có thể giảm đáng kể nếu chúng ta thực hiện đúng các biện pháp phòng ngừa sau đây:

Giữ vệ sinh sạch sẽ và thoáng đãng trong nơi ở, môi trường sống và sinh hoạt. Thu gom và tiêu hủy đúng cách những vật dụng phế thải trong và xung quanh nhà. Tránh tích trữ nước trong nhà và đậy kín các dụng cụ chứa nước để ngăn muỗi đẻ trứng. Phát quang bụi rậm xung quanh nhà và vườn. Xử lý nguồn nước và khơi thông cống rãnh xung quanh nhà. Sử dụng màn ngủ để tránh bị muỗi đốt. Đốt nhang muỗi, sử dụng vợt muỗi và phun thuốc diệt muỗi để tiêu diệt muỗi vằn. Sử dụng rèm che và màn tẩm hóa chất diệt muỗi ở các ô thoáng, cửa sổ và cửa ra vào. Sử dụng thuốc bôi ngoài da và mặc quần áo dài tay để tránh muỗi đốt. Người mắc bệnh sốt xuất huyết cần nằm ngủ trong màn để tránh muỗi đốt và lây bệnh sang người khác. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ giúp hạn chế bệnh sốt xuất huyết

Để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình, mỗi người cần tự chủ động tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị, phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết.

Vy Thuỷ – BT