Đặc sắc tết của người M’nông tại huyện Lăk

Ngày xưa, người M’Nông  thường chuẩn bị và tổ chức vui đón Tết vào dịp từ đầu tháng 9, tháng 10 âm lịch hàng năm khi bà con bước vào mùa thu hoạch lúa rẫy. Tết của người dân tộc M’nông là dịp hội họp chung vui của cả buôn làng. Mọi nhà đều chuẩn bị mổ heo, gà, cùng nhau múa hát, đánh cồng chiêng bên ché rượu cần.   Ngày nay, do ảnh hưởng của văn hóa đón tết của dân tộc Kinh nên đã có sự tác động, chi phối làm  thay đổi ít nhiều nét văn hóa ăn tết của người M’nông bản địa tại huyện Lắk. Người Mnông ở huyện Lắk chỉ ăn Tết 3 ngày vào tết âm lịch.

Vào những ngày cận tết người M’nông cũng nô nức, phấn khởi đi chợ ở trung tâm huyện để mua sắm quần áo mới cho trẻ con, bánh kẹo, hoa quả  để chuẩn bị cho tết đãi khách. Các gia đình của người M’nông cũng mua thịt, gạo nếp, lá chuối, lá dong để gói bánh chưng, bánh tét theo phong tục của người kinh, mọi người trong gia đình quay quần bên nhau gói bánh.

Người M’nông cũng ăn tết giống như văn hóa của dân tộc kinh nhưng không quên đi nét văn hóa đặc sắc trong ngày tết của dân tộc mình. Để chuẩn bị đón những vị khách quý, người M’nông cũng đã chuẩn bị ché rượu cần đãi khách đến nhà. Để nhắm rượu ngày Tết, người M’Nông làm nhiều món như: thịt heo nướng, thịt gà nướng, luộc; món cà đắng nấu lòng bò, gỏi đọt măng rừng, hay món thịt bóp tiết(họ gọi là tiết canh). Ngoài ra, còn các món nướng khác như thịt heo băm nhỏ trộn với muối đựng trong ống tre rồi nướng; món thịt heo trộn với ruột non, gan, ruột già hỗn hợp đựng trong ống tre hoặc món gan và lá sách heo thái từng miếng nhỏ đem nướng. Đây là món ăn độc đáo, mang đậm hương vị núi rừng, bản sắc Tây nguyên.

Đối với người M’nông ngày tết cũng là ngày cả họ hàng, dòng tộc, con cháu được sum vầy bên nhau. Những người đi xa cũng thu sếp công việc đrrt về ăn tết sum vầy bên gia đình, cùng nhau chia sẻ những buồn vui sau một năm đã qua và dự định trong tương lai.

Với người M’nông ngày tết chính là ngày đoàn viên của mọi gia đình. Mỗi khi Tết đến, dù làm bất cứ nghề gì, ở bất cứ nơi đâu đều mong được trở về sum họp dưới mái ấm gia đình, chào đón, chúc tụng năm mới sức khỏe, Tài lộc dồi dào, song vẫn mang ý nghĩa nhân văn tốt đẹp với những nét rất riêng rất bản sắc của người dân tộc Tây nguyên nói chung và đồng bào dân tộc M’nông ở huyện Lăk, nói riêng.

 H Yur Je